AI is interessant en bied kansen en nieuwe mogelijkheden. Maar je moet je ook niet blindstaren op alleen de mogelijkheden. Daarom lees je hier beide kanten: de voordelen van AI en ook wat de nadelen van kunstmatige intelligentie zijn.
Kunstmatige intelligentie is een van de (opkomende) technologieën die probeert menselijk redeneren na te bootsen. In 1955 bedacht John McCarthy de term ‘artificial intelligence’ AI ofwel kunstmatige intelligentie .
Hij zei:
Kunstmatige intelligentie is het vermogen van een computerprogramma om te leren en te denken. Alles kan worden beschouwd als kunstmatige intelligentie als het inhoudt dat een programma iets doet waarvan we normaal gesproken zouden denken dat het afhankelijk is van de intelligentie van een mens.
De voordelen van toepassingen van kunstmatige intelligentie zijn enorm. En waar dit eerst vooral op de achtergrond speelde, is het nu mogelijk om zelf AI te benutten.
Wat zijn de voordelen van AI?
Verminderen van menselijke fouten, 24/7 voor jou beschikbaar, minder vaak nog saai repetitieve taken doen, betere en snellere analyses en het is een basis van nieuwe innovaties.
Vermindering van menselijke fouten
De term “menselijke fout” is ontstaan, omdat mensen af en toe fouten maken. En fouten maken is menselijk.
Afhankelijk van de situatie kan het grappig zijn, maar ook serieuze consequenties hebben.
Computers daarentegen kunnen met gespecialiseerde training bij een zelfde taak in verhouding minder fouten maken dan een mens. Een simpel voorbeeld is grammatica. De meeste mensen kunnen niet foutloos schrijven. Ik ook niet.
Kunstmatige intelligentie getraind op heel veel tekst, kan helpen grammaticale fouten herstellen. En misschien dat niet letterlijk elke fout eruit wordt gehaald, maar het aantal fouten ligt in z’n totaliteit lager.
Met kunstmatige intelligentie worden beslissingen genomen op basis van eerder verzamelde informatie. Waar wij soms op gevoel keuzes maken. Bijvoorbeeld moet dit eindigen op een ‘d’, ‘t’ of ‘dt’? Volgt de AI de ‘regels’ die het heeft geleerd en wijkt daar niet vanaf.
Beschikbaarheid 24/7 en persoonlijke hulp
Bij de meeste banen is 8 uur werken gangbaar. Sommige werken meer en sommige minder.
De situatie met AI is uiteraard heel anders. Daar zit geen stop op en dat geeft op meerdere vlakken binnen de maatschappij voordelen. Allereerst als je het zelf gebruikt, kan je er altijd een beroep op doen als je het nodig hebt.
Logisch gebruik is om kunstmatige intelligentie jou met je werkzaamheden te ondersteunen. Maar een andere optie is wanneer je bijvoorbeeld een cursus volgt of als student aan het leren bent.
AI kan je op tijden helpen waar je een leraar zelf vrij is. Je kunt oefenen en vragen stellen. Zonder dat je iemand moet ‘storen’.
Hulp bij repetitieve taken
In ons dagelijks werk voeren we vaak veel repetitieve taken uit, zoals het verzenden van standaard mailjes om een afspraak in te plannen of je een bedankje.
Of het notuleren bij een vergadering, dat kost tijd en is niet echt een heel creatieve taak.
Met behulp van kunstmatige intelligentie kan je dit soort taken uitbesteden. AI kan 1 en of meerdere agenda’s scannen en de tijden in een mail zetten. Waarna jij het alleen hoeft te checken en de mail verstuurt.
Daarnaast kan AI ook audio-gesprekken omzetten naar tekst. En eventueel dat nog voor je samenvatten. Dit scheelt heel wat notulen schrijven.
Door deze saaie taken productief automatiseren en zelfs “vervelende” taken voor jou te verminderen. Kan jij je meer richten op creatieve taken.
Zelf snellere en accuratere beslissingen
Met behulp van AI in combinatie met andere technologieën wordt het voor jou mogelijk om snellere en meer accurate beslissingen te maken. En dat heeft verschillende redenen.
Kunstmatige intelligentie stelt je in staat hulpmiddelen te gebruiken waar je eerst meer moeite mee had.
Denk aan werken met spreadsheets met programma’s als Excel en Google docs. Als je die vaardigheden nog niet hebt, kan je door AI er laagdrempelig mee aan de slag. Omdat je kunt typen wat je wil in de plaats van dat je de technische kennis nodig hebt.
En zelfs al ben je er redelijk behendig mee, zal AI het proces van filteren, analyses uitvoeren en grafieken maken sneller gaan.
Je hoeft namelijk niet met formules te werken, maar kunt gewoon zeggen: voeg een kolom toe die het verschil van kolom D uitrekent. En daarna: maak een grafiek met kolom A en kolom E.
Daarnaast wanneer je gebruik maakt van een AIchatbot, kan je bijvoorbeeld een tekst erin plakken. En daar vragen over stellen. Bijvoorbeeld: welke tegenargumenten vind je? Of: wat zou dit verhaal nog sterker maken?
Je kunt hiermee snel een situatie van verschillende kanten belichten. Dit versnelt het proces om tot een goede beslissing te komen.
Nieuwe mogelijkheden en innovaties
Kunstmatige intelligentie zal als spreekwoordelijke brandstof dienen voor veel nieuwe mogelijkheden. Zowel op maatschappelijk als op persoonlijk niveau.
Je zal dit ook in bijna elke sector vinden. Denk bijvoorbeeld aan het opsporen van verschillende soorten kanker. AI kan getraind worden op afbeeldingen om zo vroeg mogelijk kanker te detecteren.
Maar ook voor politieonderzoek als er veel tekstdocumenten moeten worden geanalyseerd. Dit is tijdrovend werk als je dit puur als mens moet doen. Met kunstmatige intelligentie kan het analyseren versneld worden.
Maar je krijgt ook dat bedrijven innovaties creëren waar jij profijt bij hebt. Of dat het bedrijf waarin je werkt specifiek dingen laat ontwikkelen om jouw werk te vergemakkelijken.
Wat zijn de nadelen van AI?
De grootste problemen die door kunstmatige intelligentie kunnen ontstaan zijn onbedoelde neveneffecten.
Privacy en het delen van info
Bij het gebruik van AI-diensten kan persoonlijke informatie worden verzameld en geanalyseerd. Vooral in de opstartfase wordt veel onderzoek gedaan om het AI-systeem te verbeteren.
Wanneer je als gebruiker niet goed op de hoogte bent van de privacyaspecten en de manier waarop gegevens worden gebruikt, kun je onbewust info delen, wat je liever niet had gedeeld.
Daarom is het in het basis slim om geen privacygevoelige info te delen of bedrijfsgevoelige gegevens. Er zijn systemen beschikbaar dat dit wel kan, maar als beginner is dit een slimme regel om te volgen.
Overschatting van het AI-systeem
AI kan antwoorden geven waarvan je verbaasd, bent dat het zo goed is. Onbewust kan dit tot een gevoel van overschatting leiden.
Enerzijds kan AI dingen die je niet verwacht en om complexe taken uitvoeren. Maar er zijn nog tal van dingen die buiten hun huidige mogelijkheden liggen.
Menselijke emoties en intenties volledig begrijpen, is zeker niet de sterkste kant van kunstmatige intelligentie. Daarnaast kan je er ook niet vanuit gaan dat het alleen maar foutloze resultaten geeft.
AI is vooral goed in het herkennen van patronen. Ze hebben vaak moeite om contextuele informatie te begrijpen die voor mensen vanzelfsprekend is.
Als je te hoge verwachtingen hebt, zal dit leiden tot teleurstelling en frustratie. Vooral bij AIchatbots moet je heel duidelijk aangeven wat je wil. Zie het als een beginnende student.
Vooringenomenheid en discriminatie
Een AI-systeem is als een leerling die wordt onderwezen met grote hoeveelheden informatie.
Deze informatie dient als bouwstenen om patronen en trends te herkennen, zodat het systeem in staat is om voorspellingen te doen of beslissingen te nemen.
Helaas kunnen de kwaliteit en representativiteit van de trainingsgegevens invloed hebben op de resultaten van AI en kunnen ze vooringenomenheid in de hand werken.
Vooroordelen sluipen binnen wanneer de trainingsgegevens intrinsieke vooroordelen bevatten, vergelijkbaar met raciale, gender- of socio-economische voorkeuren.
Wanneer een AI-systeem wordt getraind met gegevens die onbedoelde discriminatie weerspiegelen, ontstaat het risico dat deze vooroordelen versterkt worden in de beslissingen van het systeem.
Dit komt doordat AI als een spiegel fungeert, waarin ze patronen weerspiegelen van de gegevens waarmee ze zijn getraind.
Als de trainingsgegevens historische ongelijkheden of discriminatie bevatten, kan het AI-systeem deze onevenwichtigheden herkennen en dupliceren in zijn besluitvorming.
Bijvoorbeeld, als een AI-systeem wordt getraind om cv’s te analyseren voor een functie, waarbij het bedrijf aangeeft dat dit zowel voor MBO’ers als HBO’ers is. Kan het toch zijn dat het AI-systeem op basis van de trainingsgegevens een voorkeur geeft voor HBO’ers. Omdat het bedrijf in het verleden relatief vaker een HBO’er aannam.
Hierdoor kan het systeem onbewust deze voorkeur overnemen en MBO kandidaten benadelen.
Het is daarom cruciaal om te begrijpen dat een AI-systeem niet objectief of neutraal is.
De AI is slechts zo goed als de gegevens waarop het getraind is. Het is de verantwoordelijkheid ontwikkelaars om ervoor te zorgen dat de trainingsgegevens divers, representatief en vrij van discriminerende vooroordelen zijn. En de verantwoordelijkheid van de gebruiker om kritisch te kijken of het systeem goed werkt.
Copyright, plagiaat en AI-detectie
Kort gezegd is hierover weinig duidelijkheid. Om een AI-systeem als ChatGPT te trainen is er veel tekst gebruikt. Ook voor AI-systemen die afbeeldingen of video’s genereren is data die online te vinden is gebruikt.
Strikt genomen hebben afgezien openbare systemen andere mensen geen toestemming gegeven.
Anderzijds onze creativiteit ontstaat ook, omdat we informatie combineren. Daarom is copyright een discussie, omdat er niet iets eenduidigs over te zeggen valt. Juridisch gezien is er (nog) geen eenduidigheid en dan heb je ook nog verschillen tussen landelijke autoriteiten.
Daarbij komt dat plagiaat heeft 2 kanten.
Enerzijds zou het kunnen dat je onbewust iets overneemt en dat herleidbaar is door de geproduceerde partij.
Aan de andere kant kan door herformulering plagiaat niet worden gedetecteerd, iets waar bijvoorbeeld onderwijssystemen mee worstelen. Het is dan niet letterlijk overgenomen, maar ook niet 100% zelf geschreven werk.
AI-detectie wordt als oplossing gezien, maar ook dit is zeker niet vlekkeloos. Het kan tekst onterecht als AI detecteren of juist een AI-tekst als menselijk bestempelen.
De discussie zal voorlopig nog wel blijven en het is goed om te weten dat dit op de achtergrond speelt.
Concentratie risico van ‘winnaars’
Doordat AI zich dagelijks ontwikkelt en jij als ontwikkelaar veel geld kunt verdienen als jij A-systemen maakt die het beste zijn.
Wordt er veel geïnvesteerd in hardware en het trainen van kunstmatige intelligentie door commerciële bedrijven.
Dit is op zichzelf is niet slecht, maar kleinere bedrijven of onderzoekers hebben dit budget en die mogelijkheden niet.
Deze hoge kosten en complexiteit van AI kunnen ertoe leiden dat de macht met betrekking tot AI in handen komt van een klein aantal bedrijven. Omdat zij de financiële middelen en technologische expertise hebben om AI-systemen te ontwikkelen en te onderhouden, kunnen zij een dominante positie verwerven in de AI-industrie.
Wanneer dit gebeurt, zal vooral de mate van AI in ons leven bepalen hoe erg dit is. Aan de andere kant er zullen altijd nieuwe initiatieven komen.
Het is dus belangrijk om naast de technologische vooruitgang ook aandacht te besteden aan hoe alles zich maatschappelijk ontwikkeld. En er geen onevenwichtige machtsverhouding ontstaan die we later niet willen.
Samenvatting
Kunstmatige intelligentie biedt interessante kansen en mogelijkheden, maar het is belangrijk om zowel naar de voordelen als nadelen te kijken.
Kunstmatige intelligentie probeert menselijk redeneren na te bootsen en de term ‘artificial intelligence’ werd in 1955 bedacht door John McCarthy.
Voordelen van AI zijn onder andere het verminderen van menselijke fouten, 24/7 beschikbaarheid, hulp bij repetitieve taken, snellere en accuratere beslissingen, en nieuwe mogelijkheden en innovaties.
Menselijke fouten kunnen door samenwerking met AI op vele vlakken verminderd worden, maar concreet voor jou persoonlijk kan AI o.a. helpen bij grammaticale correcties.
Kunstmatige intelligentie bied nu kansen voor meer gepersonaliseerd hulp en een meer persoonlijke leerervaring.
Repetitieve taken kunnen worden uitbesteed aan AI, waardoor er voor jou meer tijd overblijft voor creatieve taken.
Met behulp van AI kunnen snellere en accuratere beslissingen worden genomen, bijvoorbeeld bij het werken met spreadsheets of het analyseren van teksten.
Kunstmatige intelligentie stimuleert nieuwe mogelijkheden en innovaties in verschillende sectoren.
Nadelen van AI zijn onder andere privacyproblemen en het delen van informatie, overschatting van het AI-systeem, vooringenomenheid en discriminatie, onduidelijkheid over copyright en plagiaat, en concentratie van macht bij enkele grote bedrijven.
Overschatting van het AI-systeem kan leiden tot teleurstelling en frustratie wanneer de verwachtingen te hoog zijn.
Vooringenomenheid en discriminatie kunnen optreden als AI-systemen worden getraind met gegevens die intrinsieke vooroordelen bevatten.
Copyright- en plagiaatkwesties zijn complex bij het gebruik van AI, waarbij het niet altijd duidelijk is wie toestemming heeft gegeven voor het gebruik van bepaalde gegevens. En in hoeverre dat een juridisch probleem is en ook in realistische zin aan te pakken is.
Concentratierisico van ‘winnaars’ in de AI-industrie, waarbij grote bedrijven met financiële middelen en technologische expertise een dominante positie kunnen verwerven, waardoor kleinere bedrijven en onderzoekers worden benadeeld.
Het is interessant en wordt een steeds groter onderdeel in ons leven waarbij we zelf aan de knoppen zitten. En tegelijkertijd is het belangrijk om kritisch te blijven ten opzichte van AI en de mogelijke nadelen ervan in overweging te nemen.